Luchtgedreven of elektrische membraanpomp: wat is de beste keuze?

Tot voor kort was het heel eenvoudig als je een membraanpomp (ofwel diafragmapomp) wilde gebruiken voor je verwerkingsproces. Even aansluiten op je persluchtinstallatie en je compressor drijft de pomp aan. Maar sinds een aantal jaar is er een keuze: AODD of EODD. Oftewel: luchtgedreven of elektrisch gedreven, waarbij AODD staat voor Air-Operated Double- Diaphragm, en EODD voor Electric-Operated Double-Diaphragm.

Overstappen

“In veel gevallen kun je overstappen van AODD naar EODD”, legt Elmar Hilkmann, productmanager bij pompenfabrikant Verder, uit. Sinds een jaar of tien biedt Verder naast AODD- ook EODD-pompen aan, maar in de afgelopen twee jaar ziet hij de vraag naar elektrisch gedreven membraanpompen significant toenemen. Dat heeft alles te maken met het grote voordeel van dit relatief nieuwe type pomp: het veel lagere energieverbruik.

Tot wel 80% zuiniger

“Om je exacte kostenbesparing te berekenen wanneer je overstapt van AODD naar EODD, moet je een aantal dingen weten”, vertelt Hilkmann. Hij heeft het rekensommetje al talloze malen voor allerlei verschillende fabrikanten gemaakt en stuit telkens weer op verraste blikken als hij de uiteindelijke kostenbesparing onthult. “Het is belangrijk om te weten hoeveel uren per dag, dagen per week en weken per jaar je pomp draait. Maak vervolgens de rekensom op basis van de kosten per kilowattuur en kuub perslucht en je weet wat de pomp per jaar aan energiekosten meebrengt.” Die kosten zijn vervolgens eenvoudig te vergelijken met de geschatte kosten van een EODD-oplossing, legt Hilkmann uit. “Waarbij we in de praktijk zien dat EODD tot wel 80 procent energiezuiniger blijkt dan AODD. Zeker als je je pomp veel gebruikt, is dat natuurlijk een gigantisch verschil.” Dat EODD veel minder energie vraagt dan AODD, merken fabrikanten niet alleen op de energierekening. Het komt ook tot uiting in je totale CO2- uitstoot en in de duurzaamheidsrapportages. “Nu fabrieken en producenten met steeds meer regels en voorschriften rondom duurzaamheid en uitstoot te maken hebben, is dat heel aantrekkelijk.”

Nieuwe generatie elektrische membraanpompen

Om ze ondanks hun hogere aanschafprijs interessanter te maken voor de markt, lanceerde Verder in 2023 een tweede, geheel nieuwe generatie EODD-membraanpompen. Die zijn stiller, lichter, compacter en goedkoper dan de eerste generatie, vertelt Hilkmann. “Daardoor zijn ze gemakkelijker te verplaatsen en in te bouwen.” Maar er is nog een voordeel dat de nieuwe generatie EODD-pompen extra interessant maakt. Hilkmann: “Ze hebben exact hetzelfde formaat als onze AODD-pompen. Daarmee kun je eventuele reservekits die je nog voor je AODD-pompen hebt liggen, vaak ook gebruiken voor je nieuwe EODD-pomp. En omdat ze precies even groot zijn, past zo’n nieuwe pomp ook altijd op de plek van de oude.”

Wanneer overstappen op elektrisch?

EODD-pompen zijn er ook ‘gewoon’ in ATEX-uitvoering en kunnen exact hetzelfde als hun AODD-tegenhangers, zegt Hilkmann. Zijn er dan ook situaties waarin een EODD-pomp niet de voorkeur heeft boven een traditionele luchtgedreven pomp? Dat zijn er eigenlijk maar twee, legt de productmanager uit. “Als je al een persluchtinstallatie in gebruik hebt, en je hebt hierop ook andere machines aangesloten, dan is een AODD-pomp nog altijd goedkoper dan een elektrisch gedreven pomp. Maar als dat niet het geval is, is de overstap naar EODD altijd aan te bevelen.”

‘Tot 454 liter no-brainer’

Daar hoort wel één voorbehoud bij. “Dat is de tweede situatie: de nieuwste generatie EODD-pompen heeft een maximale capaciteit van 454 liter per minuut. Wil je meer kunnen verpompen dan dat, dan moet je ofwel terug naar de eerste generatie EODD-pompen, ofwel alsnog naar een AODD-pomp. Maar blijf je onder de 454 liter per minuut voor je proces, dan is de keuze voor een nieuwe generatie EODD-pomp een no-brainer.”

Externe aansturing

EODD-pompen hebben, buiten hun duurzaamheid en lagere energieverbruik, nog veel meer voordelen boven de oude, vertrouwde AODD-pomp, licht Hilkmann toe. “Door de I/O-poort en 4-20 mA kun je ze makkelijk op afstand in- en uitschakelen. Je kunt dat zelfs automatiseren door de pomp te koppelen aan je managementsoftware. En de snelheid van de pomp wijzig je ook veel eenvoudiger: je draait aan de knop, in plaats van dat je de persluchtdruk moet aanpassen via een compressor.”

Wegvallende compressorkosten

In processen waarbij een compressor alleen dient ter aansturing van membraanpompen, is de kostenbesparing nog veel groter dan uit zijn berekening blijkt, legt Hilkmann tot slot uit. “Want als je die compressor verder niet meer nodig hebt, hoef je ‘m ook niet meer te onderhouden en te laten certificeren. Die wegvallende compressorkosten komen bovenop je energiekostenbesparing. Win-win.”

ROI-calculaties op maat

Hoeveel die win-win in een specifiek geval bedraagt? Verder biedt ROI-calculaties op maat aan en kan dan ook de exacte terugverdientijd van een nieuwe EODD-pomp in kaart brengen. “Die kan variëren van enkele maanden tot enkele jaren, maar er is altijd een omslagpunt. Waar dat punt bij een specifiek bedrijf exact ligt, hangt af van het type proces en het gebruik van de pomp, en dat rekenen we graag voor.”