Dit is de laagste concentratie van een brandbaar gas in lucht waarbij ontbranding mogelijk is. Voor de meeste brandbare gassen ligt deze grens onder de 5% per volume. Dat betekent dat een relatief kleine hoeveelheid gas al een hoog explosierisico kan veroorzaken.
Een explosie vereist drie elementen:
- een brandbaar gas
- zuurstof
- een ontstekingsbron
Maar zelfs als deze aanwezig zijn, is de concentratie van het gas doorslaggevend. Onder de LEL is het mengsel te arm om te ontbranden, boven de bovenste explosiegrens (UEL) is het te rijk. De kunst is dus om te detecteren vóórdat een gevaarlijke situatie ontstaat.
Daarom wordt er voor optimale veiligheid gewerkt met vaste en draagbare gasdetectiesystemen die alarm slaan voordat de LEL wordt bereikt. In de praktijk worden alarmdrempels vaak ingesteld op 20% en 40% van de LEL, zodat er voldoende tijd is om in te grijpen. De exacte LEL-waarden verschillen per gas en zijn vastgelegd in internationale normen, zoals IEC 60079 en ISO 10156. Interessant is dat deze waarden soms afwijken, afhankelijk van de testomstandigheden.
LEL is een klein getal met grote gevolgen. Het verschil tussen veiligheid en explosie kan in een paar procentpunten zitten. Bewust omgaan met gasdetectie en de juiste veiligheidsprocedures volgen, is daarom essentieel om risico’s te minimaliseren.
