De waterstofeconomie, je hoort er veel over, maar wanneer komt ie nou? Ik denk dat we nog even geduld moeten hebben. Wij schrijven regelmatig over technische doorbraken op waterstofgebied, maar veel zit nog in het ontwikkelingsstadium. Opschaling van tekentafeltechnologieën en commercialisering zullen nog jaren op zich laten wachten.
Sommige uitvindingen klinken haast te mooi om waar te zijn, zoals waterstof vastgelegd in tabletten. Die gooi je in je tank, water erbij en rijden maar. Een van onze lezers geloofde niet dat dit kon en nam contact op met de bedenker H2Fuel.
De transitie in het klein komt voor sommige inwoners van Veendam binnenkort al dichtbij. Zij gaan participeren in het Hystock-project van Gasunie om waterstof te produceren in een proeffabriek met stroom uit wind en zonnepanelen. Waterstof die vervolgens wordt gedistribueerd via gasleidingen aan huishoudens, een bedrijvenpark en een energiecentrale. In vloeibare vorm kan een deel van de productie per vrachtwagen getransporteerd worden om waterstoftankstations te bevoorraden. Een echte praktijkcase dus.
Veendam heeft overigens niet de primeur. In Stad aan het Haringvliet loopt al een waterstofproject in een stadswijk, maar het Hystock-project is veelomvattender en kan als blauwdruk dienen voor grootschalige inzet van waterstof in onze maatschappij. De locatie is niet voor niets Veendam.
Groningen is als aardgasprovincie de perfecte locatie voor de opslag van waterstofgas. Kennis, technologie en infrastructuur zijn aanwezig. Daarnaast is er de nabijheid van de zee met zijn windmolenparken en er zijn genoeg lege cisternen van voormalige gasvelden die voor opslag van waterstofgas kunnen dienen. Want die zullen nodig zijn, zodra we in grote hoeveelheden waterstof gaan produceren. Hoe het in Veendam precies werkt, kunt u zien op de infographic op pagina 12 van dit nummer.
De waterstofeconomie is nu nog marginaal, maar ik ben ervan overtuigd dat deze in 2030 imposante vormen kan gaan aannemen. Een van de belangrijkste redenen hiervoor is dat we in Nederland al over de infrastructuur beschikken om waterstofgas grootschalig te distribueren naar praktisch elke woning en elk bedrijf. De huidige aardgasleidingen kunnen hiervoor dienen.
Dat maakt de investeringen in een distributienetwerk verrassend laag, al zijn er uiteraard aanpassingen nodig. Netbeheerders zijn enthousiast en geven nu volop gas op waterstof. Kiwa Technology is hier nauw bij betrokken. Ze gelden als het waterstofexpertise-centrum van Nederland en doen onderzoek naar de gewenste waterstofkwaliteit, het toevoegen van geur aan het reukloze gas en beproeven de geschiktheid van het aardgasnetwerk voor waterstof. Inmiddels ligt er een routekaart voor de waterstoftransitie.
Er kan al veel.
Huizen verwarmen met waterstofketels gebeurt al en ook auto’s kunnen erop rijden. Wel moet de verbrandingsceltechnologie robuuster en veel goedkoper worden, maar dat lijkt een kwestie van tijd. Ondertussen moet er haast gemaakt worden met de bouw van nieuwe windmolenparken. Meer dan twintig grote zouden er alleen al nodig zijn om in de industriële waterstofbehoefte te voorzien, de bulk van het Nederlandse waterstofverbruik.
Daar bovenop is extra groene energieproductie nodig voor waterstofgasproductie voor huishoudens en de logistieke sector. Hier is deels de politiek aan zet. Maar wat kan Nederland dan schoon worden, met voornamelijk water als emissie. We gaan het zien over tien jaar.
